تاریخ ۱۷ آبان ۱۴۰۰
کفی‌های طبی از پلاستیک، چرم، فلز، یا مواد مصنوعی دیگر ساخته می‌شوند که در کفش قرار داده می‌شوند. آنها تعادل طبیعی کف پا را تأمین کرده و مانند یک بالش از وارد آمدن ضربه زیاد به پاها جلوگیری می‌کنند. طیف وسیعی از این کفی‌ها وجود دارد که برای مشکلات مختلف پا طراحی شده‌اند. پزشکان همیشه با مفید بودن و برخی از انواع کفی‌های طبی موافق نیستند.
کفی‌های طبی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که درد را در افرادی که ساق پا، مچ پا یا کف پای آنها درد می‌کند کاهش دهد. افرادی که مکانیسم پای آنها ضعیف است می‌توانند در هر سنی از این کفش‌ها و کفی‌های طبی استفاده کنند زیرا به گونه طراحی شده‌اند که از ساختار و مکانیسم پاها، مچ پا و ساق پا حمایت کنند.
کاربردهای کفی و کفش طبی
کفی‌های طبی برای بهبود چندین بیماری طراحی شده‌اند که برخی از آنها عبارتند از:
- دررفتگی و نیمه دررفتگی زانو یا ران
- حرکات اسپاستیک
- اصلاح یا محدود کردن یا پیشگیری از بدشکلی‌ها
- پرونیشن کم (صاف بودن قوس، چرخش پا به سمت خارج به دلیل ضعف‌های عضلانی)
- پرونیشن زیاد (قوس زیاد کف پا، چرخش پا به سمت بیرون به دلیل افزایش حجم عضلات)
- ناسازگاری چرخشی و تاب‌دار بودن (متغیر بودن حرکات پا)
- افتادگی پا (افتادگی جلوی پا به دلیل ضعف)
- اورشن (چرخش پنجه پا به سمت بیرون)
- اینورشن (چرخش پنجه پا به سمت داخل)
انواع کفی طبی
کفی‌های طبی، سایزها و اشکال و جنس‌های مختلفی دارند و به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: آنهایی که برای تغییر عملکرد پاها طراحی شده‌اند، برای حفظ حالت طبیعی پا طراحی شده باشند و آنهایی که ترکیبی بوده و برای کنترل عملکردی و حفاظت از پا طراحی شده‌اند.
کفی‌های طبی سخت
کفی‌های طبی سخت برای کنترل عملکرد پاها طراحی شده‌اند و غالباً از مواد سختی مانند پلاستیک یا فیبرهای کربنی ساخته می‌شوند و برای راه رفتن یا قرار دادن در کفش‌ها ساخته می‌شوند. این کفی‌های طبی پس از قالب‌گیری گچی توسط متخصص پا یا استفاده از روش‌های تصویری دیگر ساخته می‌شوند. کفی‌های طبی سخت حرکات را در دو مفصل اصلی پا که مستقیماً زیر مچ پا قرار دارند کنترل کرده و کشیدگی عضلات و دردهای ساق پا، باسن و قسمت پایین کمر را از بین برده یا کاهش می‌دهند.
کفی‌های طبی نرم
کفی‌های طبی نرم معمولاً ضربه را جذب کرده، تعادل را بهبود بخشیده و فشار را از روی نقاط پا برمی‌دارند. معمولاً این کفی‌ها از مواد نرم ساخته می‌شوند. کفی‌های طبی نرم برای کف پا، از پاشنه تا پس از سینه پا تا انگشتان پا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کفی‌ها هم پس از قالب‌گیری با گچ توسط متخصص پا یا با استفاده از روش‌های دیگر تصویری ساخته می‌شوند. کفی‌های طبی معمولاً برای افراد مبتلا به دیابت، افراد مبتلا به آرتروز و افرادی که پاهای آنها دچار بدشکلی است به کار برده می‌شوند.
کفی‌های طبی نیمه سخت
کفی‌های نیمه سخت تعادل پا را برای راه رفتن یا ورزش کردن تأمین می‌کنند. در برخی موارد، در ورزش‌های مختلف از انواع مختلفی از کفی‌های نیمه سخت استفاده می‌شود. کفی‌های طبی معمولی از لایه‌های مواد نرم که با مواد سخت‌تر تقویت شده‌اند ساخته می‌شوند.
ممکن است این کفی‌ها برای درمان صافی کف پای کودکان یا برای کودکانی که پای آنها پنجه کبوتری است یا کودکانی که پنجه پای آنها به سمت بیرون چرخیده است مورد استفاده قرار گیرند. ورزشکاران غالباً از این کفی‌ها برای کاهش درد پا در هنگام تمرین یا مسابقات استفاده می‌کنند.
در حالی که کفی‌های بدون نیاز به نسخه پزشک به کاهش علائم خفیف کمک می‌کنند، این کفی‌ها به طور طبیعی نمی‌توانند طیف گسترده‌ای از علائم را که می‌توان با کفی‌های طبی تجویزی درمان نمود اصلاح کنند زیرا این کفی‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند برای پا با سایزهای مختلف قابل استفاده باشند.
ویژگی‌های کفش طبی
برخی ویژگی‌های خاص یا ویژگی‌های طراحی کفش‌های طبی که آنها را از کفش‌های معمولی متمایز می‌کند عبارتند از:
- کفی متحرک: این امر برای بسیاری از افراد که می‌خواهند کفی‌های کفش خود را ارتقا دهند و از کفی‌های مخصوص افراد دیابتی یا کفی‌های سفارشی استفاده کنند ضروری است.
- عرض بیشتر و گزینه‌های تغییر سایز بیشتر
- رویه سازگار با مشکلات کف پا مانند انگشت چکشی یا پینه‌های پا
- به راحتی می‌توان آنها را پوشید؛ غالباً افرادی که در پاهای خود مشکل دارند دچار اختلالات حرکتی، انعطاف‌پذیری و حتی مشکلات در دست نیز هستند، برای مثال می‌توان به فردی که به آرتروز مبتلا شده است اشاره کرد. بیشتر کفش‌های طبی به همین منظور به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوان آنها را به راحتی پوشید.
- رویه بدون درز که باعث ایجاد سایش روی پا نشوند.
- پاشنه محکم برای حفاظت از پشت پا
- کف نرم و محکم و باعث جذب ضربات به میانه کف پا می‌شود.
انواع کفش طبی
برخی انواع کفش‌های طبی عبارتند از:
- کفش‌های قوس‌دار: در صورتی که کف پای بیمار صاف باشد یا قوس آن بسیار کم باشد احتمال ایجاد ناراحتی در مچ پا و ساق پای وی بیشتر می‌شود. کفش‌های قوس‌دار باعث می‌شود که ثبات مورد نیاز برای پیاده‌روی تأمین شده و فرد راحت‌تر باشد.
- کفش‌های پهن: اگر کفش‌ها همیشه به انگشتان پای بیمار فشار وارد می‌کند می‌تواند باعث ایجاد پینه پا و تاول شده که باعث ناراحتی زیاد فرد می‌شود.
- زبانه ضربه‌گیر: پد اضافه‌تر در زبانه کفش به میزان زیادی از فشار بر روی پا می‌کاهد. اگر پای بیمار به دلیل فشار کفش دچار پینه شده است می‌تواند از کفش‌های با پد اضافه در زبانه استفاده کند.
- کفش‌های با پاشنه قوی: اگر بیمار مکرراً زمین می‌خورد، کفش‌هایی که پاشنه قوی دارند می‌توانند به وی در داشتن تعادل بیشتر در هنگام راه رفتن کمک کنند. این کفش‌های سفارشی ممکن است به بهبود وضعیت بدنی بیمار نیز کمک کنند.
ارزیابی پا برای انتخاب کفش و کفی طبی
اگر بیمار به تویی اضافه نیاز دارد می‌تواند از کفش‌ها یا کفی‌های طبی بدون نیاز به نسخه پزشک استفاده کند. اگر وی دچار درد یا ناراحتی شدید در پاهای خود است می‌تواند به یک متخصص پا مراجعه کند. وی سلامت عمومی فرد را بررسی کرده و عوامل دیگر را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهد. امروزه متخصصین پا برای ارزیابی بیومکانیکال اندام‌های تحتانی بدن آموزش می‌بینند.
متخصص پا، پای بیمار و چگونگی راه رفتن او را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. وی به دقت به مشکلات و نگرانی‌های بیمار گوش فرا داده و حرکات و عملکرد اندام تحتانی او را مورد بررسی قرار می‌دهد. برخی نیز با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، عملکرد پای بیمار را در هنگام راه رفتن و دویدن بررسی می‌کنند.
اطلاعات جمع آوری شده در خلال معاینات به متخصص پا در تعیین نوع کفی یا کفش طبی مناسب کمک می‌کند. در صورت نیاز به استفاده از کفی‌های طبی، متخصص پا تصاویر سه بعدی از هر پا می‌گیرد. این تصاویر و اقدامات دیگر انجام شده توسط متخصص پا برای ساخت یک کفش مناسب و منحصربفرد برای بیمار به کار برده می‌شود تا وی بتواند حرکات پای خود را بهبود بخشیده و راحت‌تر حرکت کند. ممکن است متخصص پا روش‌های درمانی دیگری را نیز برای بهبود عملکرد و راحتی پای بیمار به وی توصیه یا پیشنهاد کند.
نکته‌هایی برای انتخاب کفش و کفی طبی
انتخاب کفش یا کفی طبی از میان طیف وسیعی از این ابزارها که در بازار وجود دارند ممکن است دشوار باشد. در این بخش به نکات مورد توجه متخصصین پا برای کمک به پیدا کردن کفی یا کفش طبی مناسب با نیازهای بیمار اشاره می‌کنیم:
- به سلامت خود توجه کنید. اگر بیمار به دیابت یا اختلالات گردش جریان خون مبتلا باشد، کفی‌های بدون نیاز به نسخه پزشک نمی‌توانند نیازهای وی را رفع کنند. ابتلا به دیابت و اختلالات گردش جریان خون احتمال ایجاد زخم و عفونت در پاها را افزایش می‌دهد. پزشک به بیمار در انتخاب یک راه حل که باعث ایجاد بیماری‌ها و مشکلات بیشتر برای وی نشود کمک می‌کند.
- کفش متناسب با فعالیت‌های خود را انتخاب کرده و مدت زمان استفاده از این کفش‌ها را نیز در نظر داشته باشید.
- با کفش‌های خود راه بروید تا از راحت بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
- پاشنه کفش‌ها باید راحت باشند.
- طول و عرض کفش باید متناسب با پای بیمار باشد.
- کفش‌های خود را همراه داشته باشید. برای انتخاب مؤثر کفی طبی مناسب باید کفش‌های شما همراهتان باشد؛ بنابراین کفش‌های کتانی، کفش‌های مجلسی یا کفش‌های کار و کفش‌های دیگری که از آنها استفاده می‌کنید را با خود بیاورید. کفی‌هایی انتخاب کنید که مناسب کفش‌های شما باشد.
- آنها را امتحان کنید. کفی‌ها را داخل کفش‌های خود قرار دهید و آنها را امتحان کنید. کمی با آنها راه بروید. به این فکر نکنید که احساس فشار موجود روی پا پس از مدتی پوشیدن کفش‌ها از بین می‌رود.
